بقعه هفت دختران تهران
بقاع هفت دختران طهران ، در خیابان مسجد غدیر بلوار معلم مشهد شهید مصطفی خمینی، همسایه کوچه شهید درویش نوری مکان گرفته میباشد.سازه با اندکی چرخش نسبت به مبنا شمالی ـ جنوبی متوجه جهت قبله میباشد.تاریخ اولیه سازه حدود قرن دوم هجری و تاریخ تجدید بنا ۱۳۵۱ هـ ش است.زیارتگاه در قبل، مقبره به مساحت چهل متر مربع و به پلاک ۱۲۵۸ در نصیب خیر طهران قرار داشت و شروع کوچه هفت دختران، کوچه رضا قلی خان و انجامش، خیابان سیروس بود ( بلاغی، صص ۱۵ـ ۱۶)
کتیبه های حرم هفت دختران طهران
روی کتیبه ای مسجد غدیر فلاحی مشهد در جداره روبه روی بقاع تاریخ ۱۳۳۵ هـ ش مندرج میباشد. منزل همسایه ضلع شمالی حرم نیز سابق اند و بیشتراز هفتاد سال عمر داراست. بیشتر ابنیه دور و بر مسکونی و دیرین میباشد و موادتشکیل دهنده و فضاهای پر ارزش اکثری، از دید معماری، در آنها مشهود است. هرچند دخل و تصریفات، ضایع کردن ها و تجدید بنا های بسیار موجب تغییر و تحول بافت کهن محل گردیده است.
از تاریخ ایجاد کرد بنای اول بقاع حدود هزار و دویست سال می گذرد. تا پیش از سال ۱۳۵۱هـ ش حرم هفت دختران تنها یک زیرزمین بود. در سال ۱۳۵۱ هـ ش، حرم مرمت میشود؛ چنان که در کتیبه ای در نمای مهم حرم آمده میباشد: در سال ۱۳۵۱هـ ش/ ۱۳۹۳هـ ق به همت و اهتمام مرحوم حاج سید مصطفی نجات، و تصدی دکتر معالج امتحان، نائب رئیس در آغاز وزیر و سرپرست اوقاف، سازه شکل اتمام پذیرفته میباشد. همانطور که بدیهی میباشد دراین کتیبه اشاره نشده که در تاریخ نام برده کدام نصیب مسجد بابا غدیر مشهد سازه ساخته یا این که تجدید بنا شدهاست. البته با اعتنا به ظواهر و بنا سازه به لحاظ میرسد که درین تاریخ، بنای کهن ویران و بنای فعلی به مکان آن ایجاد شده است.
بالای در ورودی نیز ظاهراً آیاتی یکسری از سوره «انا فتحنا» به خط ثلث مندرج بود که به هم خورده و اشعار پایین به خط نستعلیق روی آجر کاشی سپید در کناره لوحه بالای در جانور بوده میباشد:
«سادات اشرفند، بود قدرشان جلی آل پیمبرند و جگر کناره علی
بر رویشان لحاظ نکن از روی جاهلی الصالحون لله و الصالحون لی
در بارگهت ستاده جبریل امین جاروب درت زگیسوی حورالعین»
(مصطفوی، گروه مقاله مسجد بابا قدرت مشهد ها باستان شناسی، ص ۴۰۵؛ بلاغی، ص ۱۶) ولی در حال حاضر اثری از این کتیبه چشم نمیشود.
[ دوشنبه 18 دی 1402 ] 9:43 ] [ محمد صادقی ]
[ ]